ایجاد تحمل به سرما در انگور (vitis vinifera) رقم بیدانه سفید توسط سالیسیلیک اسید

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر اسید سالیسیلیک بر افزایش تحمل به سرما انگور رقم بیدانه سفید انجام شده است. مرحله اول این آزمایش در مزرعه و در قالب یک طرح کاملا ًتصادفی در چهار تکرار انجام شد. اسید سالیسیلیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 5/0، 1 و 2 میلی مولار تهیه شده و محلول پاشی بوته ها در مرحله تمام گل و در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. صبح روز بعد، از هر بوته پنج برگ از گره ششم شاخه های تیمار شده جدا و میزان قندهای محلول، پرولین، کلروفیل و پروتئین محلول برگ و محتوای آب نسبی نمونه ساقه و برگ اندازه گیری شد. نمونه هایی از برگ و ساقه بوته های تیمار شده به مدت سه ساعت تحت تنش سرمایی صفر، 2- ، 4- و 8- درجه سانتی گراد قرار گرفت و نمونه های خوشه گل نیز به مدت سه ساعت در معرض دماهای صفر، 2- و 4- درجه سانتی گراد قرار گرفتند. مرحله دوم آزمایش روی گیاهان گلدانی و به صورت یک آزمایش فاکتوریل درقالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. اسید سالیسیلیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 1/0، 25/0 و 5/0 میلی مولار تهیه شد و محلول پاشی قلمه ها در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. صبح روز بعد قلمه ها به مدت سه ساعت تحت تنش سرمایی صفر، 2- و 4- درجه سانتی گراد قرار گرفتند و سپس محتوای آب نسبی، قندهای محلول، پرولین، کلروفیل و پروتئین محلول برگ آنها اندازه گیری شد. مرحله سوم آزمایش روی گیاهان گلدانی و در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام گرفت. اسید سالیسیلیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 1/0، 25/0 و 5/0 میلی مولار تهیه شد و محلول پاشی قلمه ها در دو نوبت صبح و عصر انجام شد. صبح روز بعد از هر گیاه یک برگ انتخاب شد و میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز اندازه گیری شد. در گیاهان مزرعه ای کاربرد اسید سالیسیلیک در غلظت 5/0 میلی مولار سبب افزایش قندهای محلول شد و در غلظتهای 5/0 و 1 میلی مولار پرولین برگ را افزایش داد. اسید سالیسیلیک با غلظت 2 میلی مولار محتوای آب نسبی ساقه و برگ و پروتئین های محلول برگ را کاهش داد. اسید سالیسیلیک باعث کاهش نشت یونی در نمونه های ساقه، برگ و خوشه گل در مقایسه با تیمار شاهد شد. در آزمایش مزرعه ای کمترین نشت یونی در نمونه های خوشه گل بوته های تیمار شده با 5/0 و 1 میلی مولار اسید سالیسیلیک مشاهده شد در حالیکه در نمونه های ساقه و برگ بین غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتایج آزمایش های گلدانی نشان داد که کاربرد اسید سالیسیلیک به خصوص در غلظت 1/0 میلی مولار سبب کاهش پراکسیداسیون غشا و کاهش نشت یونی برگ و ساقه شد. محلول پاشی با غلظت 1/0 میلی مولار اسید سالیسیلیک در گیاهان گلدانی در تمام سطوح سرمایی به طور چشمگیری باعث افزایش میزان پرولین و قندهای محلول برگ شد. کاربرد اسید سالیسیلیک به خصوص در غلظت 1/0 میلی مولار بیشترین تاثیر را بر افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت. بر اساس نتایج به دست آمده غلظت 5/0 میلی مولار اسید سالیسیلیک در بوته های انگور و 1/0 میلی مولار در نهال های گلدانی بیشترین تاثیر مثبت را بر افزایش تحمل به سرما داشتند.